Badania naukowe

GEOLOGIA

BUDOWA GEOLOGICZNA MAGURSKIEGO PARKU NARODOWEGO 

Magurski Park Narodowy położony jest w obrębie Karpat Fliszowych, zbudowanych z dużych jednostek tektoniczno-facjalnych, zwanych płaszczowinami. Geologicznie są to stosunkowo młode utwory – wiekowo górna kreda i trzeciorzęd. Powstanie ich związane jest z osadzaniem się w śródgórskich zbiornikach wodnych gruntów, pochodzących z erozji starszych gór. Osady te w trakcie sedymentacji zostały następnie przeobrażone w naprzemianległe warstwy piaskowców i łupków, a w dalszych procesach górotwórczych podlegały wypiętrzeniu, sfałdowaniu i przesunięciu w kierunku północno-wschodnim, tworząc układ płaszczowin wzajemnie nachodzących na siebie. Teren Parku buduje głównie płaszczowina magurska oraz w mniejszym stopniu płaszczowina dukielska, śląska i grybowska.

Litostratygrafia powyższych jednostek przedstawia się następująco (Operat ochrony przyrody nieożywionej i gleb – A.Ślączka 1999r):

1. „Jednostka magurska

Na terenie Parku występuje tylko północna część jednostki magurskiej reprezentowana przez podjednostkę – gorlicką (raczańską). Jej profil litofacjalny rozpoczyna się od górnokredowo-paleoceńskich warstw inoceramowych (ropianieckich), lokalnie przechodzących w paleoceńskie warstwy ze Świątkowej. Eocen jest reprezentowany w części północnej przez pstre łupki, a w części południowej przez warstwy hieroglifowe. Na granicy eocenu i oligocenu rozpoczyna się sedymentacja piaskowców magurskich, które lokalnie przykryte są młodszym ogniwem – oligoceńskimi warstwami nadmagurskimi. ....”

2. „Jednostka grybowska

Jednostka ta ukazuje się w oknie tektonicznym Świątkowej. Budują ją utwory od eocenu po oligocen (warstwy hieroglifowe, margle podcergowskie, łupki grybowskie, warstwy cergowskie). Są one silnie zaburzone tektonicznie co, w połączeniu z słabym stopniem odsłonięcia w obszarach poza korytami potoków, w znacznym stopniu utrudnia przeprowadzenie w sposób konsekwentny ich granic. ...”

3. „Jednostka dukielska

W obrębie MPN występuje tylko niewielkie jej fragmenty w rejonie Myscowej reprezentowane przez eoceńsko-oligoceńskie piaskowce z Mszanki, oligoceńskie margle podcergowskie, warstwy cergowskie oraz warstwy krośnieńskie......”

4. „Jednostka śląska

Jednostka ta występuje na niewielkim obszarze Parku w rejonie Mrukowej i Desznicy i reprezentowana jest wyłącznie przez utwory wieku oligoceńskiego. Utwory oligoceńskie w południowej części jednostki śląskiej są zbliżone w swoim rozwoju do jednostki dukielskiej, dlatego też granica między tymi jednostkami budziła kontrowersje. Najstarszym ogniwem są piaskowce cergowskie przykryte łupkami menilitowymi, które przez warstwy przejściowe przechodzą w ogniwo najmłodsze – warstwy krośnieńskie. ...”

Taki układ tektoniki oraz niewielka odporność wypiętrzonych osadów na czynniki wietrzenia są podstawą obecnych głównych rysów rzeźby terenu. Z tych to przyczyn Beskid Niski stanowiący największe poprzeczne obniżenie w obrębie Karpat, zaliczany jest do gór średnich i niskich.

Na uwagę turysty zasługują szczególnie efekty procesów wietrzeniowych, zwłaszcza w obrębie bardziej odpornych na wietrzenie warstw magurskich. Piękno i unikatowość tych form było podstawą już wcześniejszego objęcia ich szczególną ochroną – rezerwat „Kornuty”, czy pomnik przyrody „Diabli Kamień”. Interesujące są również zgrupowania skałek w obrębie Góry Zamczysko w rejonie Mrukowej czy wodospadu nad Foluszem. Wspomnieć należy także o występujących tu jaskiniach, z których najdłuższa na terenie Karpat Fliszowych Jaskinia Mroczna znajduje się w obrębie rezerwatu „Kornuty” i posiada łączną długość korytarzy 175 m.

źródło: Magurski Park Narodowy, dodano: 11.12.2005r.

.: noclegi

.: wycieczki piesze
.: wycieczki rowerowe
.: wycieczki objazdowe
.: foto safari
.: spływy kajakowe

.: zielone szkoły

.: forum

.: księga gości

.: o nas

.: kontakt 

.: reklama

.: mapa strony